Prof. Dr. Sanem Baykal bugün Türkiye’nin alanına en kıdemli “AB Hukuku” uzmanlarından. Ama bugünlere gelmesi tabii ki kolay olmadı. Jean Monnet Burs Programı ile 1994 yılında Ankara Üniversitesinde Avrupa Birliği Hukuku alanda asistan olarak çalışmaya başladığı dönemde tanıştı. Henüz akademik kariyerinin başında yüksek lisans derecesini Jean Monnet bursu sayesinde Londra Üniversitesi’nden almasıyla onu bugünlere getiren kariyerinin temelleri de atılmış oldu.
2013 yılının Ekim ayından itibaren Ankara Üniversitesi Avrupa Topluluğu Araştırma ve Uygulama Merkezinde (ATAUM) Müdür Yardımcılığı görevini üstlenen Sanem Baykal “AB Hukuku” ve “Türkiye-AB İlişkileri” alanlarında geliştirdiği kariyerinin temellerini Jean Monnet Burs Programıyla attı.
Bize biraz kendinizden bahseder misiniz? Bugüne gelene kadar kariyeriniz nasıl şekillendi?
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden 1990’da mezun oldum. Şubat 1992’de Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AT Anabilim Dalı’nda asistan olarak göreve başladım. Yüksek lisansımı Jean Monnet bursu ile Londra Üniversitesinde “Avrupa Hukuku” alanında, doktoramı 2001 yılında Ankara Üniversitesinde AB Hukuku alanında tamamladım. 2003 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi AB Hukuku Anabilim Dalına yardımcı doçent olarak atandım. 2004-2005 akademik yılında New York Üniversitesi (NYU) Hukuk Fakültesi tarafından verilen “Hauser Research Scholar” bursuyla Jean Monnet Merkezi’nde “Emile Noel Fellow” programında doktora sonrası çalışma yaptım.
A.Ü. Hukuk Fakültesi AB Hukuku Anabilim Dalı başkanlığını Haziran 2006, A.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü AB ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler Anabilim Dalı Başkanlığını ise Eylül 2010 tarihleri itibariyle yürütmeye başladım. Aralık 2006’da “AB Hukuku Doçenti” unvanını aldım, Ocak 2014’te de A.Ü Hukuk Fakültesinde profesörlüğe atandım. 1 Ekim 2009-30 Eylül 2012 tarihleri arasında T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı’nda YÖK Kanunu madde 38 çerçevesinde görevlendirilmek suretiyle “AB Hukuku Başkanı” olarak görev yaptım. Ekim 2013’den itibaren A.Ü Avrupa Topluluğu Araştırma ve Uygulama Merkezinde (ATAUM) Müdür Yardımcılığı görevini üstlendim. “AB Hukuku” ve “Türkiye-AB İlişkileri” alanlarında Türkiye’de ve yurtdışında yayınlanmış kitap, makale, bildiri, kitap bölümü gibi çalışmalarım bulunmaktadır. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi ve ODTÜ’de lisans ve lisansüstü düzeyde ders vermekteyim. Ayrıca çeşitli proje ve eğitim seminerlerinde görev almaktayım.
Jean Monnet Burs Programından hangi kurumda çalışıyorken, kaç yılında faydalandınız?
Ankara Üniversitesinde asistan olarak çalışırken 1993-1994 eğitim öğretim yılında Jean Monnet bursunu aldım.
Jean Monnet Burs Programı ile hangi üniversiteye gittiniz, hangi konuda çalışma yaptınız?
Londra Üniversitesinde, Üniversiteye bağlı LSE, King’s, SOAS, UCL ve Queen Mary kolejleri tarafından o yıllarda ortaklaşa düzenlenen hukuk yüksek lisansı (LLM) programında Queen Mary College’a kayıtlı olarak Avrupa Hukuku alanında yüksek lisans yaptım.
Türkiye’ye döndükten sonra Jean Monnet Burs Programının kariyerinize nasıl bir katkısı oldu?
Jean Monnet bursunu aldığım sırada zaten Ankara Üniversitesinde Avrupa Birliği Hukuku alanda asistan olarak çalışmaya başlamıştım. Henüz akademik kariyerimin başında yüksek lisans derecemi Jean Monnet bursu sayesinde Londra Üniversitesi’nden almak ve oradaki akademik ortamı tanımak daha sonraki tüm akademik çalışmalarım bakımından sağlam bir temel oluşturdu. Alanımın önde gelen akademisyenlerinden ders alma ve onlarla tanışma imkanı tüm akademik kariyerimi olumlu biçimde etkileyen bir perspektife ve donanıma erişmeme katkı sağladı. Ayrıca bu imkan, doktora tez çalışmalarımı yürütmek için yine Londra Üniversitesi’ne gitmeme vesile olduğu gibi yüksek lisans süresince edindiğim, o zamandan beri devam eden dostlukların da başlangıcını oluşturdu.
Jean Monnet Burs Programı Avrupa Birliği’ne bakışınızı nasıl değiştirdi?
Esasen ben Jean Monnet bursunu aldığım sırada zaten AB alanında akademik kariyer yapmaya karar vermiştim. Bu kararımın ne kadar isabetli olduğunu, alanımın ne kadar renkli, farklı bakış açılarına kapı açan, ufkumu genişleten ve dinamik bir alan olduğunu anlamaya başlamamda İngiltere’de yaptığım lisansüstü çalışmanın da büyük katkısı oldu.
Jean Monnet bursiyer adaylarına neler tavsiye etmek istersiniz?
Jean Monnet bursiyer adaylarına tavsiyem bir yandan kendi kişisel gelişimlerine ve kariyerlerine, öte yandan da ülkemizin ekonomik, siyasi ve toplumsal gelişimi ile AB’yle ilişkilerinin geleceğine azami faydayı sağlayabilecekleri bir konuma gelmelerine yardımcı olabilecek bu değerli fırsatı en iyi şekilde kullanmaları olabilir. Tabii bunu yaparken farklı insanlarla, farklı kültürlerle farklı ortamlarda bir arada olmanın ve tüm bu farklılıklar içinde kendilerini yeniden keşfetmenin, üstelik yeni bir şeyler öğrenmenin getirdiği benzersiz hazzın da tadını çıkarmayı unutmamalılar sanırım.