Efe Usanmaz, Jean Monnet Burs Programı ile kariyerine başlayanlardan. Efe, Bilkent Üniversitesi Siyaset Bilimi bölümü lisans programı son sınıf öğrencisi iken Jean Monnet Bursunu almaya hak kazandı. Jean Monnet bursuyla gittiği Maastricht Üniversitesi’nde Master of Arts in European Studies programından yüksek lisans derecesini aldı. Programı tamamladıktan hemen sonra Brüksel’de çeşitli uluslararası danışmanlık şirketlerinde çalıştı ve Avrupa Komisyonu’nda (DG Research and Innovation) 5 aylık Blue Book staj programını tamamladı. Jean Monnet Programı sayesinde hem değişik kültürleri hem de AB kurum ve kuruluşlarının nasıl işlediğini bizzat görme fırsatı yakalayan Efe; Türkiye’nin AB üyeliğinin hem AB hem de Türkiye için en üst düzeyde fayda sağlayacağını düşünüyor. Efe Usanmaz, kariyerine UITP (International Association of Public Transport) Brüksel’de Avrupa Komisyonu’nun ulaşım politikası çerçevesinde fon (Horizon 2020) sağladığı araştırma ve inovasyon projelerinde proje yöneticisi olarak devam ediyor.
1. Bize biraz kendinizden bahseder misiniz? Bugüne gelene kadar kariyeriniz nasıl şekillendi?
20 Ağustos 1993 Ankara’da doğdum. İlk, orta ve lise eğitimimi TED Ankara Koleji’nde tamamladıktan sonra 2015 yılında Bilkent Üniversitesi Siyaseti Bilimi bölümünü Uluslararası İlişkiler yan dal programı ile tamamladım. Jean Monnet Burs Programı ile gittiğim Maastricht Üniversitesi’nde Uluslararası İlişkiler odaklı Avrupa Çalışmaları (European Studies, International Relations Specialization) yüksek lisansımı yaptım. Yüksek lisans tezimde Avrupa Birliği’nin Batı Balkanlar diplomasisine ve özellikle Maastricht Anlaşması ile oluşturulan Ortak Dış, Güvenlik ve Savunma Politikalarına odaklandım. Bu bağlamda, tez araştırmamda Türkiye’nin de 31. Fasıl çerçevesinde destek verdiği Avrupa Birliği’nin Bosna Hersek’te ve Kosova’da askeri ve hukuk operasyonlarının uygulanma performanslarını değerlendirdim.
Yüksek lisansımı bitirdikten hemen sonra Brüksel’de iki farklı uluslararası danışmanlık firmasında çalıştım. Bu pozisyonlarla Avrupa Birliği’nin araştırma ve inovasyon çerçeve programında (Horizon 2020) ve Avrupa Komisyonu’nun ihalelerinde danışmanlık tecrübesi edindim. Yaklaşık bir sene süren bu tecrübelerden sonra, Avrupa Komisyon’unun Araştırma ve İnovasyon Genel Müdürlüğü’nde, Ulaşım Birimi’nde (European Commission, DG Research and Innovation, Surface Transport Department) 5 aylık Blue Book stajını tamamladım. Yüksek lisans çalışmalarım ve geçen süre zarfında edindiğim bilgi birikimiyle birlikte halihazırda UITP Brüksel’de Avrupa Komisyon’unun Avrupa ulaşım sistemlerinin elektriklendirilmesine ve otomatikleştirilmesine yönelik sağladığı Horizon 2020 projelerinde proje yöneticiliği yapıyorum.
2. Jean Monnet Burs Programı’ndan hangi sektörden, kaç yılında faydalandınız?
Bilkent Üniversitesi lisans son sınıf öğrencisi iken başvurduğum Jean Monnet programının 2015-2016 yılı bursiyeriydim.
3. Jean Monnet Burs Programı ile hangi üniversiteye gittiniz, hangi konuda çalışma yaptınız?
Hollanda’daki Maastricht Üniversitesi’nde Avrupa Çalışmaları (European Studies) yüksek lisansını tamamladım. Avrupa Ortak Dış ve Güvenlik ve buna bağlı olan Avrupa Ortak Dış, Güvenlik ve Savunma politikaları alanında yüksek lisans araştırmamı tamamladım.
4. Jean Monnet Burs Programı sayesinde tamamladığınız eğitimin Avrupa Birliği’ne bakışınıza etkileri nelerdir?
Dünya tarihindeki en önemli barış projesi olan Avrupa Birliği’nin ve AB-Türkiye üyelik sürecinin destekçisi olarak gittiğim Maastricht Üniversitesi’nde, AB’nin diğer dinamikleri olan siyasi, dış politika, ekonomik, kültürel ve sosyal açıdan üye ülkelerde nasıl bir rol oynadığını akademik açıdan öğrenme fırsatı yakaladım. Daha sonrasında Avrupa Komisyon’unda ve çevresinde çalıştığım sürede AB’nin ve AB’ye bağlı kurum ve kuruluşların dinamiklerinin ne kadar yüksek olduğunu ve tüm politika konularını ve paydaşları kapsayıcı bir ekosistemin kurulduğunu gözlemledim. Bu fikirler özelinde, Türkiye’nin AB’ye üyeliğinin her iki tarafça desteklenmesi ve özellikle söz konusu üyeliğin Türkiye’ye sağlayacak potansiyel kazanımlarının toplumun her kesimine anlatılması gerektiğine inanmaktayım.
5. Jean Monnet bursiyer adaylarına neler tavsiye etmek istersiniz?
Öncelikle Türkiye’deki en prestijli burs programı olan Jean Monnet’in Avrupa’nın çeşitli ülkelerindeki tanınırlığı da giderek artıyor. Bu nedenle, bursu kazanmak kolay gibi görünmese de, ileride AB odaklı kariyeri düşünen adayların doğru çalışma şekli ile kazanabileceği bir program. Bizzat kendi çalışmalarımı şekillendirmemde en önemli basamak olduğunu düşündüğüm Jean Monnet Burs Programını herkese içtenlikle tavsiye ederim.
Gidilen üniversitede akademik çalışmaların yanı sıra, farklı kültürden insanlarla sık sık farklı aktiviteler (sanat, spor, dil geliştirmeye yönelik programlar, gezi turları ve diğer sosyal aktiviteler) yapılmasını tavsiye ederim. Bu bulunulan ülkenin kültürünü öğrenmenin yanı sıra, değişik sosyal ortamlardan ve kültürlerden gelen insanlardan farklı şeyler öğrenmenizi ve uzun yıllar devam edecek geniş bir arkadaş çevresi edinmenizi sağlayacaktır. Fırsat buldukça yaşadığınız ülkeyi ve diğer ülkeleri gezmeniz ayrıca sosyal ve kültürel anlamda zenginlik katacaktır. Kısaca, akademik ve sosyal anlamda bir dengenin kurulmasının, adaylara en yüksek düzeyde fayda sağladığını düşünmekteyim.
